'Zacht worden doet pijn.' Het is slechts een zinnetje uit het prachtige boek van Jan Oegema, De stille stem. Ik laat de zin even verder op mij inwerken. Soms hoef je slechts tijd ruimte te geven om antwoorden te ontvangen op al dan niet gestelde vragen.

Zachtheid is een stille kracht die ik maar langzaam in mijzelf weer mag herkennen en verwelkomen.  Het heeft van alles te maken met niet-weten en 'tijd te laten doen waar tijd goed in is: inwerken, verwijden, genezen.' Op bladzijde 204 van De stille stem citeert Oegema een bijzonder gebed uit de 11e eeuw, Veni, Sancte Spiritus. Kom Heilige Geest. Uit dit gedicht een fragment: 'Reinig wat vervuild is, besproei wat verdord is, genees wat gewond is. Maak soepel wat verstard is, verwarm wat verkild is [...].'

Flecte quod [est] rigidum. Maak soepel wat verstard is. Ik voel mijn verharde hamertenen in mijn sandalen krommen. Net als veel mensen van mijn leeftijd lijd ik aan dit tijdgewricht en probeer daar desalniettemin niet teveel gewicht aan te hangen. Het is wat het is, immers? Al die verharde debatten over al dan niet vaccineren, de afgang in Afghanistan laat ik graag over aan mensen met onbuigzame meningen, ik hoor ze aan, schud mijn hoofd en trek mijn schouders op en huil soms over de beelden van kinderen die zich vastklampen aan de vleugels van vertrekkende vliegtuigen. Je openstellen, tot je door laten dringen wat mensen als wij moeten doormaken, is niet een eenvoudige opgave. Voor complexiteit, een meerduidige werkelijkheid zijn geen simpele antwoorden.  Het enige dat van mij gevraagd wordt, is (mijn tenen) voelen en de grond waarop ik sta.